روز "اورمزد" (روز ۱) از دی ماه گاهشمار زرتشتی - برابر با ۲۵ آذر در گاهشمار خورشیدی

به نام آنکه بی نام است ... ولی در سراسر هستی نام او حک شده است ...
در گاه باستان نام ماه دی , دی نبوده است بلکه نام کهن این ماه این بوده است :
"ماه ای که نام ندارد و مقدس ترین ماه است "

این عقیده درستِ ایرانیان برای این بوده است که پروردگار بی نام است و هر آنچه که ما بشر از روزگار کهن تا به امروز و آینده می نامیم اش تنها یک صفت و لقب است.
اورمزد .. پروردگار ..خود واژه خدا و غیره و ذالک همگان صفت هستند و هیچ یک نام نیستند ... پس بهتر است بگوییم ما-بشر- از دیر باز آن انرژی یا پدیده ای که هستی را هستی بخشید از روی صفت های گوناگون اش می شناسیم.

سال ها بعد برای فهم بهتر, یکی از القاب را روی این ماه نهادند.. واژه دئوش یا همان دی امروزی به معنی : آفریننده - ماه دی این ماه مقدس برای ایرانیان باستان و نخستین جشن از جشن های چهارگانه ماه دی می باشد. دی یا دَتوشو به چم دادار و آفریدگار است

در نامه های اوستایی بیشتر به جای واژه اهورامزدا به کار برده شده است. روزهای هشتم و پانزدهم و بیست و سوم هر ماه گاه نامه زرتشتی به نام "دی" نامگذاری شده که برای تمیز دادن آن ها از همدیگر هر یک را به نام روز پس از آن نامیده اند مانند "دی به آذر" و "دی به مهر" و "دی به دین".

روز "اورمزد" که نخستین روز از ماه است هم نام خداوند است و نخستین روز تعطیل زرتشتیان در ماه است. در گاه نامه زرتشتیان هفته وجود ندارد و در این چهار روز ماه تعطیل و استراحت می کردند و در این روزها زرتشتیان به نیایش می پرداختند.


در ماه "دی" این روزها که با ماه "دی" برابر می شد جشن می گرفتند که چهار جشن برگزار می شود.
در ایران باستان نخستین جشن دیگان در ماه دی "روز اورمزد" از دی ماه "خرم روز" نامیده می شده و در این روز بزرگترین و بلندترین شب سال بوده است. پادشاه و حاکم دیدار عمومی با مردم داشته است.

اکنون هر خانواده زرتشتی میوه هایی مانند انار، هندوانه، خربزه، سیب، به، انگور و آجیل مخلوط و شیرینی و شربت تهیه می کنند و تا پاسی از شب اورمزد و دی ماه (شب چله) را با شادی و خرمی می گذرانند و نیایش گاه اشهن شب را به سپیده دم تبدیل می کنند.

نیایش اورمزد یشت
همازور دادار هورمزد مینوی آفرینش جهان و سازندگی و هنجار هستی و گسترش شادی و خوبی و پیشرفت جهان و جهانیان بیم.