تاریخچه تخته نرد

پژوهش های باستان شناسی در مناطق مختلف ، منجر به کشفیاتی در مورد بازیهایی که تشابهاتی با تخته نرد داشتند شده از جمله اینکه نزدیک به شش هزار سال پیش در شهر سوخته سیستان وبلوچستان وسیله ای شبیه نرد امروزی وجود داشته که در آن مهرهایی را در خانه هایی که بر روی اجسام تعبیه شده بود حرکت می دادند. این قدیمی ترین سندی است که در مورد بازی های صحفه ومهره ای به دست آمده. همچنین تحقیقات درعراق کنونی و سرزمین بین النهرین باعث کشف بازی نرد گونه ای با قدمت پنج هزار سال شده که در تشابهاتی با تخته نرد شهر سوخته داشت که میتوان حدث زد این بازی از شهر سوخته به بین النهرین رفته بوده . دیگر کاووش های باستانشناسان در جیرفت کرمان باعث کشف صحفه ی بازی شد مربوط به پنج هزار سال پیش که شصت مهره در کنار آن قرار داشت .
در مصر نیز با بررسی مناطق باستانی تصاویر و نقاشی هایی بر روی دیوارها یافتند که نشان میداد در هزار و پانصد سال قبل از میلاد مسیح بازی ای شبیه تخته نرد در آن منطقه رایج بوده. در چین وهند نیز بازی هایی وجود داشته تا حدودی شبیه به نرد که آن را به نام سنت می شناختند.اما ابداع نرد به شکل امروزی در دوره ساسانیان توسط وزیر باهوش خسرو انوشیروان یعنی بزرگمهر بختگان صورت گرفت و به احترام اردشیربابکان بنیانگذار سلسله ساسانی نام نردشیر را بر روی این بازی نهادند. سند مربوط به این ادعا شاهنامه حکیم ابوالقاسم فروسی است که در داستان در نهادن شطرنج به نحوه ی پیدایش شطرنج و نرد اشاره دارد . پس از ابداع نرد در ایران نوبت اروپایی ها بود که با جذابیت ها و شیرینی های تخته نرد آشنا شوند. یونانی ها به واسطه ارتباطشان با ایرانیان این بازی را فرا گرفتند و همزمان با یونان این بازی در روم نیز دارای محبوبیت بسیاری شد هرچند یونان و روم کشورهای مادر تخته نرد نبودند اما نقش به سزایی در گسترش این بازی نو ظهور در اروپا داشتند. از طرف دیگر مسلمانان نیز که نرد را از ایرانیان فرا گرفته بودند باعث گسترش آن در شمال آفریقا و سپس جنوب اروپا شدند. با ترویج تخته در اروپا ، انگلوساکسون نیز آن را به عنوان یک بازی مردمی وارد فرهنگ خود کردند و نام بک گامون را بر روی تخته نرد گذاشتند که تا به امروز و در اکثر کشورها به این نام خوانده می شود. درهنگام جنگ های صلیبی کلیساها این بازی را غدقن کردند اما این باعث نشد محدودیت تخته نرد نشد و علاقه مندان بر روی صحفه نقاشی شده و با استفاده از سنگ وچوب و به صورت پنهانی به این بازی می پرداختند. در قرون وسطی نیز صاحبان مسافرخانه ها و رستوران ها از تخته برای جذب مشتری استفاده می کردند و باعث رواج بیشتر این بازی در شبه جزیره شده بود. در قرن پانزده میلادی نرد در دیگر کشورهای اروپایی مانند آلمان فرانسه ، هلند و اسپانیا رواج پیدا کرد اما حدودا صد سال بعد کاردینالی به نام وولسی به دلیل اینکه علاقه ای به این بازی نداشت دستور داد تا تخته نرد ها را بشکنند و بسوزانند ، اما از آنجا که تخته نرد در بین تمام اقشار بازی محبوبی به شمار میرفت ، صتعتگران علاقه مند انگلیسی فکر جالبی به سرشان زد آنها تصمیم گرفتند زمین بازی را به دو نیم مساوی تقسیم کنند و آن را به صورت جعبه ای برای حمل کتاب در بیاورند که حمل کردن و پنهان کردن آن برای مردم آسانتر شود که تا امروز نیز به همان شکل باقی مانده است .اما این ابداع ایرانیان محدود به اروپا نشد و مردمان قاره آمریکا نیز این بازی را از انگلیسی ها فرا گرفتند و خیلی زود این بازی در آنجا نیز به مورد قبول عموم واقع شد. در قرن بیستم ،ابداع جالبی باعث متحول شدن و بیش از پیش فکری شدن این بازی شد و آن هم اضافه شدن مکعب شماره داری به نام مکعب ( داو و داو برگردان ) بر روی زمین بازی بود. در دهه هفتاد میلادی کتاب های زیادی درمورد تکنیک ها و استراتژی های بازی در سراسر دنیا مورد نرد نوشته شد که باعث گسترش تخته در سراسر دنیا شد امروزه وجود علاقه مندان و بازیکنان بی شمار در کشورهای ترکیه، مصر، ژاپن، بوسنی، آذربایجان، گرجستان ، دانمارک و ... سبب شده که باشگاه های ورزشی زیادی در این کشورها فعالیت دایم داشته باشند و هر ساله مسابقات جهانی این رشته در کشورهای مختلف و زیر نظر فدراسیون و انجمن جهانی تخته نرد برگزار شود.

=======================================================

تاریخچه داو


آدم می تواند تمام زندگی اش را به بررسی تاریخچه تخته نرد اختصاص بدهد. خیلی چیزها راجع به تخته نرد نوشته شده، ولی موضوعی که زیاد به آن اشاره نشده و هنوز مرموز مانده "داو" و برگردان هستش.

دیوید لوی در اشاره ای به کتاب تخته نردی اشارا می کند که در قرن ۱۷ و سال ۱۶۶۰ در انگلستان چاپ شده است . اما این مربوط به خیلی وقت پیش است و مستقیمابه تخته نرد اشاره نمی شود.

مجاز کردن بازیکنان به استفاده از داو و برگردان در سال ۱۹۲۷ و ادامه ی آن تا اواخر دهی ۳۰ سبب محبوبیت تخته نرد در آمریکا و سپس در سایر نقاط دنیا شد . سایت شیکتگو پوینت در دو سال گذشته مدارک بسیاری را از مجلات و کتاب های قدیمی جمع آوری کرده که همگی بر این نکته تایید می کنند که داو از سال ۱۹۲۵ مورد استفاده قرار گرفته است. از دو نفر نیز به عنوان ابداع کننده‌های "داو" نام برده شده که دیمیتری پاوولویچ در سال ۱۹۳۰ به نقل از چالز کوک و جک ومپل به نقل از گروه چورج مید در سال ۱۹۶۴ و از واتسون نیز به عنوان ابداع کننده برگردان نام برده شده است.