هومَت = اندیشه نیک – هوخت = گفتار نیک – هَوَرشت = کردار نیک
پر روشن است که این نیکی باید در اندیشه، گفتار و کردار باشد زیرا اندیشه و پندار، سرچشمه گفتار و کردار است، و تا نیک نباشد، گفتار و کردار که زاده اندیشه اند نیک نخواهد شد.
پس کسی که بخواهد، مینوی نیک را برگزیند و براه سپنتا، پدید آورندگی و افزایندگی گام بردارد، باید در اندیشه، گفتار، کردارنیک باشد.
کسی که پیرو راستی و نیکی و یا سپنتامینو باشد براستی پیرو اندیشه نیک و گفتارنیک و کردار نیک و انجام دهنده آنهاست.
به درستی که می توان گفت که سراسر آموزش های اشوزرتشت بر سه دستور: هومت – هوخت و هورشت استوار شده استبدین شیوه اشوزرتشت در چنان دوران کهنی به چنین مرتبه پر ارج و بی همتا از دین و اخلاق رسید که جاودانه بهترین و والاترین آموزش و راهنمائی شمرده خواهد شد و این سخن او بهترین گفتار آفرینش است. در سراسر گات ها و پس از آن در همه جای اوستا این دستور دیده می شود.
ویلیام ویتنی، دانشمند و فیلسوف آمریکائی چنین می گوید: در این دستور همه چیز هست و بنیان همه دین ها شمرده می شود. برای نمونه:اشوزرتشت در هات 30 بند 3 ، به پاکی اندیشه و گفتار و کردار اشاره فرموده و هویدا شدن دو مینوی ( پدیدآرندگی ) و ( کاهندگی ) به پیکر ( خوب ) و ( بد ) در اندیشه و گفتار و کردار آدمی را آشکار کرد. در هات 51 – 21 پاکی و اشوئی را در داشتن پندار و گفتار نیک می داند.
کسی که نیکی برگزیند، اندیشه و گفتار و کردارش نیک می شود و به خوشبختی جاودانی و رسائی میرسد.
در برابر آنها که به بدی میگرایند دچار کاستی و تباهی بی پایان می شوند.
از دید اشوزرتشت انسان خود پاسخگوی سرنوشت خویش است انسان از آغاز پاک و بی آلایش بوده و بدی در آن راه ندارد. بدینسان می تواند به بدی بگراید یا به سوی نیکی رود. که آشکارا پایان هر دو راه از خوب و بد دامنگیر خودش می شود.
همه دانشمندان به این باورند که:
زیبائی های جهان که زاده نیکی و پدید آرندگی است همه بر آنست که نیکی برگزیده شود و با اندیشه و گفتار و کردارنیک به آبادی جهان و خوشبختی مردمان یاری گردد و انسان آزادوار زندگی کند و پرورش یابد و از آنچه دلخواه اوست و با پاکی و راستی و زیبایی سازگار است برخوردار گردد.اگر زرتشتیان که تا امروز با همه نابسامانی ها و بیداد زمان، همچنان پایدار مانده اند برای پیروی از سه دستور یاد شده و دیگر آموزش های اشوزرتشت که ریشه در نیکی دارند، بوده است، بشود که این دستورهای جاودانی برای همه رهنمود کار باشد.
خوشبختانه در گات ها نمونه های بسیاری درباره ستایش پاک اهورامزدا دیده می شود. در هات 45 بند 10 می خوانیم:
اهورامزدای جاویدان با ( پیشکش هائی ) پرستش می شود. این ( پیشکش ها ) عبارتند از کردار و گفتاری که از ( منش پاک ) پدید می آید، هستند. باز یادآور می شود این پیشکش ها از کردار و گفتاری که از منش پاک پدید می آید سرچشمه می گیرند.
بهترین ستایش اشوزرتشت یک جور فرا خوانی و درود است، سرآغازیست از برای گفتگو با خدا و یافتن راه زندگی و آئینی بهتر.
اشوزرتشت از خدا درخواست می نماید:
ای مزدا، ای دوست راستی زرتشت، خواهانم که زبانم به راه راست رهنمون شوی ای آفریننده نیروی دانش یا منش پاک مرا از آئین خویش بیاموز.
در این وبلاگ تلاش کردم جشن ها، آیین ها و گاهشمارهای باستانی را یادآور و زنده نگهدارم. بیشتر مطالبِ مربوط را با دانش و پژوهش های سالیان، نوشتم و برخی از عکس ها را خودم گرفتم و برخی عکس های مربوط را بهره بردم. برخی از مقاله ها با پژوهش و مطالعه در کتاب ها و سایت های متفاوت پیدا کردم که اگر منبع آن مشخص باشد در زیر مقاله ها نوشتم یا اگر منبع ها مشخص نبوده نام برده نشده.