پس ازدورة كيقباد كه همراه با آباداني و آسايش ايرانيان و راندن تورانيان بوده است، كاوس به پادشاهي مي رسد.

كاوس شاهنامه، همان سلسلة پادشاهي كاسيان يا كاسپها درايران است. اين سلسله زماني بس دراز در ايران فرمانروائي داشتند و دوران پادشاهي آنان همراه با شكوفائي هنر و دانش و هرج و مرج و جنگ و آسايش، لشگركشي هاي بي شمار به بيرون از كشور و چيره شدن تورانيان در آن هنگام، رفتن به جنگ هيتيت ها و هوريان و پيوند زناشوئي آنان و سپس گشودن بابل است.

آنگاه رفتن از بلندي هاي البرز به سوي درياي گرگان يا مازندران و نهادن نام خود برآن دريا چنانكه اروپائيان آن را كاسپين مي نامند.

اين رويدادها در شاهنامه به همين سان ياد گرديده، چنانكه كاووس را با شاه هاماوران و بربر و مصر جنگ روي مي دهد. پسانگاه با سودابه دختر شاه هاماوران پيوند زناشويي مي بندد، آنگاه ره به بلندي (دوين) کوه هاي البرز مي گشايد و به كناره درياي مازندران مي رسد.

بي گمان پايتخت اين دودمان قزوين يا كاسپين است و از ديدگاه زمان، درازترين دوران پايتختي درايران را داشته است زيرا كه كاووس(كاسيان) خود دوراني بس دراز به ايران فرمانروا بوده اند!

برگرفته از بنیاد نیشاپور